زهرا شکری؛ سعید نقیبی؛ علی برزگری
چکیده
زمینه و هدف: آسیب ترومای مغزی یکی از علت‌های مرگ‌ومیر و معلولیت در جهان در میان تمام آسیب‌های مرتبط با دستگاه عصبی مرکزی است. آسیب‌های تروماتیک مغزی (TBI) از مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر در سنین زیر 40 سال است و درصد زیادی از مرگ‌های ناشی از تروما را شامل می‌شود. این آسیب به مجموعه‌ای از اتفاقات منجر می‌شود که تا حدی به ماهیت و محل آسیب بستگی ...
بیشتر
زمینه و هدف: آسیب ترومای مغزی یکی از علت‌های مرگ‌ومیر و معلولیت در جهان در میان تمام آسیب‌های مرتبط با دستگاه عصبی مرکزی است. آسیب‌های تروماتیک مغزی (TBI) از مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر در سنین زیر 40 سال است و درصد زیادی از مرگ‌های ناشی از تروما را شامل می‌شود. این آسیب به مجموعه‌ای از اتفاقات منجر می‌شود که تا حدی به ماهیت و محل آسیب بستگی دارد. ضربه به سر به‌دلیل مرگ نورون‌ها در دستگاه لیمبیک و به‌ویژه هیپوکامپ، می‌تواند موجب نقصان عملکرد حافظه و یادگیری شود. ازاین‌رو هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر تمرینات ورزشی هوازی در طول زندگی بر حافظه و سایتوکاین IL-1beta در هیپوکامپ و پره‌فرونتال کورتکس موش‌های نر نژاد NMRI مبتلا به ترومای مغزی بود.مواد و روش‌ها: بدین‌منظور، 40 سر موش آزمایشگاهی نر نژاد NMRI با سن تقریبی 20 روز و وزن 8 تا 9 گرم از انستیتو پاستور ایران تهیه و به چهار گروه غیرورزشی +mTBI ، گروه غیرورزشی، گروه ورزشی و گروه ورزشی+mTBI تقسیم شدند. موش‌ها از 28 روزگی تا 80 روزگی به مدت 8 هفته (56 روز) به انجام ورزش هوازی پرداختند. در انتهای هفتة هشتم پس از اتمام پروتکل ورزشی، القای مدل ترومای مغزی با روش سقوط وزنه اجرا شد. ده روز پس از القای mTBI، موش‌ها مورد سنجش حافظة فضایی از طریق آزمون رفتاری ماز وای قرار گرفتند. سایتوکاینIL-1β در هیپوکامپ و پرفرونتال کورتکس موش‌های مدل mTBI به روش الایزا بررسی شد. پس از بررسی وضعیت طبیعی داده‌ها از طریق آزمون شاپیرو-ویلک و بررسی همگنی واریانس‌ها از طریق آزمون لون، از تحلیل واریانس یکطرفه با آزمون تعقیبی توکی در سطح معناداری 05/0 ≥P و نرم‌افزار SPSS نسخة 22 استفاده شد.نتایج: نتایج نشان داد که هشت هفته تمرینات ورزشی روی حافظة موش‌های مبتلا به ترومای مغزی تأثیر دارد (001/0=P). همچنین تمرینات هوازی روی سایتوکاین IL-1beta در هیپوکامپ موش‌های مبتلا به ترومای مغزی تأثیر دارد (03/0=P). افزون‌بر این مشاهده شد که تمرینات هوازی بر سایتوکاین IL-1beta در پره‌فرونتال کورتکس موش‌های مبتلا به ترومای مغزی تأثیر دارد (001/0=P). نتیجه‌گیری: نتایج مطلوب پژوهش احتمالاً ناشی از آثار سیستمی فعالیت ورزشی بر حفاظت عصبی و کاهش لنفوسیت‌هاست. با این حال برای بیان دقیق سازوکارهای اثربخشی به مطالعات بیشتری نیاز است. به‌نظر می‌رسد داشتن سبک زندگی فعال در طول زندگی می‌تواند به‌عنوان رویکردی مؤثر در کاهش عوارض ترومای مغزی به‌کار رود.
